Βασικό στοιχείο στην ξυλογλυπτική αποτελεί η επιλογή του ξύλου.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΝΟΣ ΞΥΛΟΥ
- αντοχή
- σκληράδα
- ελαστικότητα
- ευπάθεια
Αντοχή
Υπάρχουν ξύλα τα οποία αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου, παρουσιάζουν δηλαδή καλή συμπεριφορά ως προς την διατήρηση τους ως υλικού και άλλα όχι.
Σκληράδα
Υπάρχουν ξύλα πολύ πολύ μαλακά, ξύλα τα οποία έχουν σχετική σκληρότητα και ξύλα πολύ σκληρά
Για το σκάλισμα προτιμάμε μαλακά ή με σχετική σκληρότητα όπως δρυς, φλαμούρι, καρυδιά
Ελαστικότητα
Υπάρχουν ξύλα ελαστικά που παρουσιάζουν καλή συμπεριφορά στις συστολές και τις διαστολές ένα τέτοιο ξύλο είναι το φλαμούρι, ενώ δρυς, καρυδιά δεν έχουν την ίδια ελαστικότητα
Ευπάθεια
Ορισμένα ξύλα προσβάλλονται πιο εύκολα από μύκητες ή από τα έντομα ενδεικτικά
Αντοχή ξυλείας σε μύκητες
δρυς καστανιά καρυδιά έχουν ανθεκτικότητα στους μύκητες
φλαμούρι, οξυά, ιτιά έχουν μικρή ανθεκτικότητα
Αντοχή ξυλείας σε έντομα
κέδρος, τικ, μαόνι, δρυς παρουσιάζουν καλή ανθεκτικότητα στα έντομα
αντίθετα φλαμούρι, πλάτανος, σφένδαμος, οξυά μικρή ανθεκτικότητα
Τα ξύλα που θα επιλέξουμε θα πρέπει πρώτα να έχουν ξηρανθεί και αυτό γιατί το ξύλο είναι ένα φυσικό, «ζωντανό» υλικό, του οποίου το σχήμα και ο όγκος μεταβάλλονται εξ αιτίας της υγρασίας. Ανάλογα με την υγρασία αλλά και τη θερμοκρασία το ξύλο φουσκώνει στρεβλώνει ή συρρικνώνεται.
Επειδή το υλικό δεν είναι ισότροπο, το αποτέλεσμα των καταπονήσεων είναι διαφορετικό σε κάθε διεύθυνση του ξύλου
Η ξήρανση μπορεί να γίνει με φυσική ή τεχνική διαδικασία
Με την φυσική διαδικασία το ξύλο αργά και σιγά χάνει τους χυμούς του εκτεθειμένο στο φυσικό περιβάλλον. Η έκθεση αυτή δεν πρέπει να γίνεται ελεύθερα, η ξυλεία πρέπει να προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες, άρα πρέπει να στεγάζεται και έαν είναι δυνατόν να διατηρούμε υγρασία και θερμοκρασία περίπου σταθερή.
Η φυσική διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα και γιαυτό χρησιμοποιούμε την τεχνητή ξήρανση.
Υπάρχουν ξύλα τα οποία αντέχουν στο πέρασμα του χρόνου, παρουσιάζουν δηλαδή καλή συμπεριφορά ως προς την διατήρηση τους ως υλικού και άλλα όχι.
Σκληράδα
Υπάρχουν ξύλα πολύ πολύ μαλακά, ξύλα τα οποία έχουν σχετική σκληρότητα και ξύλα πολύ σκληρά
Για το σκάλισμα προτιμάμε μαλακά ή με σχετική σκληρότητα όπως δρυς, φλαμούρι, καρυδιά
Ελαστικότητα
Υπάρχουν ξύλα ελαστικά που παρουσιάζουν καλή συμπεριφορά στις συστολές και τις διαστολές ένα τέτοιο ξύλο είναι το φλαμούρι, ενώ δρυς, καρυδιά δεν έχουν την ίδια ελαστικότητα
Ευπάθεια
Ορισμένα ξύλα προσβάλλονται πιο εύκολα από μύκητες ή από τα έντομα ενδεικτικά
Αντοχή ξυλείας σε μύκητες
δρυς καστανιά καρυδιά έχουν ανθεκτικότητα στους μύκητες
φλαμούρι, οξυά, ιτιά έχουν μικρή ανθεκτικότητα
Αντοχή ξυλείας σε έντομα
κέδρος, τικ, μαόνι, δρυς παρουσιάζουν καλή ανθεκτικότητα στα έντομα
αντίθετα φλαμούρι, πλάτανος, σφένδαμος, οξυά μικρή ανθεκτικότητα
Η Υγρασία του ξύλου
Τα ξύλα που θα επιλέξουμε θα πρέπει πρώτα να έχουν ξηρανθεί και αυτό γιατί το ξύλο είναι ένα φυσικό, «ζωντανό» υλικό, του οποίου το σχήμα και ο όγκος μεταβάλλονται εξ αιτίας της υγρασίας. Ανάλογα με την υγρασία αλλά και τη θερμοκρασία το ξύλο φουσκώνει στρεβλώνει ή συρρικνώνεται.
Επειδή το υλικό δεν είναι ισότροπο, το αποτέλεσμα των καταπονήσεων είναι διαφορετικό σε κάθε διεύθυνση του ξύλου
Έτσι η
συρρίκνωση, το μέγεθος της οποίας εξαρτάται και από το είδος του ξύλου, είναι
κατά τη διεύθυνση των ινών 0,1-0,3%, ακτινωτά περίπου 5% και κατά τη διεύθυνση
των δακτυλίων περίπου 10%. Για να μειωθούν, επομένως, τα προβλήματα που
οφείλονται σε αυτή πρέπει στα επιμέρους τεμάχια, από τα οποία αποτελείται το
πλαίσιο, να εξασφαλιστεί η ενιαία διεύθυνση των ινών.
Για να
περιοριστούν τα προβλήματα που οφείλονται στην υγρασία, αυτή πρέπει να μετρηθεί
πριν αρχίσει η επεξεργασία του ξύλου και η διαμόρφωσή του.
Η
επιτρεπόμενη υγρασία και η διακύμανσή της εξαρτάται από το είδος του δένδρου
από το οποίο προέρχεται η ξυλεία (κωνοφόρα Θ 15%, φυλλοβόλα Θ 12%), την θέση
στην οποία θα τοποθετηθεί το στοιχείο και τον τρόπο σύνδεσης των ξύλων.
Με την φυσική διαδικασία το ξύλο αργά και σιγά χάνει τους χυμούς του εκτεθειμένο στο φυσικό περιβάλλον. Η έκθεση αυτή δεν πρέπει να γίνεται ελεύθερα, η ξυλεία πρέπει να προστατεύεται από τις καιρικές συνθήκες, άρα πρέπει να στεγάζεται και έαν είναι δυνατόν να διατηρούμε υγρασία και θερμοκρασία περίπου σταθερή.
Η φυσική διαδικασία είναι αρκετά χρονοβόρα και γιαυτό χρησιμοποιούμε την τεχνητή ξήρανση.
Με την τεχνική
ξήρανση αποστειρώνεται η ξυλεία, καθώς αναπτύσσονται υψηλές θερμοκρασίες μέσα
στους κλιβάνους και θανατώνονται οι υπάρχοντες μικροοργανισμοί (έντομα,
μύκητες).
Επίσης με την ξήρανση αυξάνουμε την μηχανική αντοχή του ξύλου και η βαφή γίνεται καλύτερα
Για σκαλίσματα δεν πρέπει να επιλέγουμε ξύλα
από το κεντρικό τμήμα του κορμού
Προσέχουμε τα ξύλα να μη είναι από καρδιά διότι αυτά πάντα στραβώνουν.
αποφεύγουμε ξύλα με πολλούς ρόζους
Αγαπημένο ξύλο του ξυλογλύπτη είναι το φλαμούρι ή τίλιο ή φιλύρα. Ξύλο μαλακό χωρίς πολλούς ρόζους, ελαστικό σε σχέση με άλλα ξύλα. Με το φλαμούρι ως υλικό ένας τεχνίτης μπορεί να δημιουργήσει ότι έχει σκεφτεί ή φανταστεί
Τα πιο όμορφα όμως ξύλα για μένα για σκάλισμα είναι το δρυς ( βελανιδιά ) και η ελληνική καρυδιά.
Φανταστικό ξύλο είναι το δρυς Ιαπωνίας με την χρυσαλίδα το οποίο όταν έχει ξηρανθεί σωστά δουλεύετε σχετικά εύκολα βέβαια είναι πολύ ακριβό γιαυτό και δεν είναι εύκολη η αγορά του
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου